- Deze review is een samenvatting van een aantal buitenlandse reviews en van eigen ervaringen -
** UPDATE 2021: Helaas is de productie van de KLaudio KD-CLN-LP200 gestopt. Niet vanwege kwaliteitsproblemen - Integendeel, de machine was van zodanige topkwaliteit dat de prijs wellicht te hoog was voor deze markt en niet rendabel gemaakt kon worden. Vinyllab komt op korte termijn met een alternatieve Ultrasone platenwasser.
De KLaudio platenwasmachine KD-CLN-LP200 staat nu bijna een jaar bij vinyllab.nl proef te draaien en heeft al zo'n kleine duizend lp's en singles schoongemaakt. Na eerdere ervaringen met Knosti en Okki Nokki is de constatering heel eenvoudig dat je lp's reinigen met een ultrasone platenwasmachine niet moet vergelijken met wasmethodes met reinigingsmiddelen en waar vacuumzuigers aan te pas komen. Wat ons allereerst aan de KLaudio bevalt is dat hij 100% veilig is voor vinyl. Er komt immers geen reinigingsmiddel aan te pas (de lp gaat alleen door een badje van dubbel gedestilleerd water - aqua bidest genaamd) en er is geen enkel contact met het vinyl in de vorm van een borstel of afzuigarm. Dat is een prettig idee. Verder is met duurproeven, waarbij een lp honderden uren ultrasoon is gewassen, aangetoond dat er geen enkele schade aan het vinyl ontstaat (experts weten al dat dit met ultrasoon reinigen ook niet kan). Er blijven simpelweg geen vinylresten in het water achter en klankmatig wordt het alleen maar stukken beter. Uiteraard is het overbodig om te vermelden dat de KLaudio een platenwasmachine is en geen platenreparatiemachine. Beschadigde platen blijven natuurlijk beschadigd, maar de geluidskwaliteit is na wassing altijd beduidend beter.
Naast deze geruststellende feiten is het vervolgens interessant meer te weten over de werking, kwaliteit en de verbeteringen van ultrasoon lp's schoonmaken.
Bekijk eerst even het filmpje over de werking van de KLaudio:
De KLaudio platenwasser is eigenlijk de eerste goed ontworpen en professioneel geproduceerde ultrasonische platenwasser. Het hele product ademt kwaliteit uit, is zeer simpel in gebruik en is zeer duurzaam gebouwd. Hier kunnen tot in de lengte der dagen duizenden tot tienduizenden platen mee gewassen worden (de technische levenduur wordt geschat op meer dan 600.000 wassingen). Enige concurrent is de ultrasone wasser van AudioDesk, maar het grote verschil is dat de AudioDesk nog steeds met een chemisch reinigingsmiddel wast en het vinyl met een borstel schoonmaakt; iets wat je eigenlijk liever niet hebt.
De KLaudio wast lp's met ultrasone geluidstrillingen in een bad van gedestilleerd water. Om het echt veilig te houden kan dubbel gedestilleerd water (aqua bidest) gebruikt worden, maar dit is zeker niet noodzakelijk (wij doen het wel als we lp's voor mensen reinigen). Als het waterreservoir zich gevuld heeft gaat de lp draaien en genereert het apparaat ultrasone geluidsgolven van tussen de 40 en 400kHz die stof, vuil en vet uit de groeven lostrillen. Als de wascyclus afgerond is stroomt het water uit het reservoir en start een ventilator die de plaat binnen enkele minuten droogblaast. Het grote verschil dat we ervaren met een Okki Nokki is dat er geen aanraking is met borstels of afzuigarmen, zodat er feitelijk niets weer terug in de groeven wordt geveegd. Al het vuil wordt met het water afgevoerd. Wij vervangen het water na elke 100 wassingen om er zeker van te zijn dat het gebruikte water zelf de plaat niet meer bevuilt. Bij deze werkwijze hebben wij nog nooit vervuiling van de lp ervaren. Waarschijnlijk kunnen er meer platen gewassen worden met hetzelfde water (KLaudio zelf zegt zo'n 300), maar wij nemen liever het zekere voor het onzekere.
Onze conclusies
Na uitgebreid testen en het wassen van zo'n 1.000 platen komen wij tot een aantal constateringen.
De optimale wascyclus voor "normaal" vervuilde lp's en voor nieuwe lp's is 1 keer 5 minuten wassen en 2 minuten drogen (soms is een extra minuutje drogen nodig). Voor ernstig vervuilde lp's is een wastijd van 2 keer 5 minuten, maar soms zelfs een wastijd van 3 keer 5 minuten nodig. Telkens afgerond met een droogtijd van 2 minuten na afloop van alle wascycli.
We hebben veel oude monoplaten uit de jaren '50 en '60 gewassen. Deze platen hebben al 50 tot 60 jaar in stoffige (en vooral vroeger rokerige) omgevingen vertoefd. Deze platen hadden op een uitzondering na allemaal meerdere wascycli nodig, maar de resultaten waren vaak verbluffend en altijd zeer bevredigend.
Gehoormatig vallen meteen duidelijk hoorbare verbeteringen op. In de eerste plaats het veel lagere algehele ruisniveau op een plaat - soms zelfs geheel verdwenen, zodat de lp weer mint is - hetgeen een ongelooflijke rust in het geluid brengt. Verder een grote verbetering in de definitie en dynamiek in alle frequentiegebieden. Het laag wint duidelijk aan fundament, omlijning en strakheid. Bekkens klinken weer helder en zijdezacht. Stemmen krijgen meer timbre en daarmee ziel.
In het algemeen is het timbre van instrumenten weer c.q. duidelijker aanwezig en ook de ruimtelijke informatie van de opname en plaatsing van instrumenten (vooral bij groot orkestraal werk) verbetert behoorlijk.
Kortom over de hele linie en in alle aspecten duidelijk hoorbare verbeteringen en dat - we benadrukken het nog maar een keer - ook bij nieuwe lp's. Het gaat ook daar allemaal net iets verder en beter na reiniging.
Uiteraard blijven beschadigingen hoorbaar - die was je niet weg. Maar ook hier merk je dat deze veel minder storen door een helderder, dynamischer en rustiger geluidsbeeld.
In de toekomst zullen wij op deze website en op onze Facebook pagina verslag doen van de reiniging van bijzondere platen
Tot slot: de waarde van lp's schoonmaken is altijd persoonlijk, maar voor ons heeft ultrasone reiniging echt toegevoegde waarde voor de beleving van een muziekcollectie, maar ook voor het waardebehoud van bijzondere collector's items en niet in de laatste plaats voor het behoud van de pick up naald. Uiteraard is het een behoorlijke overweging die je moet maken bij de aanschaf van een dergelijke professionele platenwasmachine en het is ook de vraag of je tientallen en misschien wel honderden uren wilt besteden aan het reinigen van je lp's. Ook kun je overwegen om samen met andere verzamelaars een machine aan te schaffen.
Bovendien bieden wij naast de verkoop van de KLaudio machine ook een lp schoonmaken service aan. Er kan altijd eerst een afspraak gemaakt worden voor een demonstratie. We leggen dan een lp die u meeneemt op de draaitafel en wassen deze daarna om het verschil te laten horen. Wij garanderen in ieder geval altijd een noemenswaardig verschil.
